Search Results for: java araba örneği

Java Kurulumu ve İlk Ayarları – I: Platformlar ve Java

Java, Java Dersleri , , , ,

Bu yazıda “bir makinaya Java nasıl kurulur” ve “kullanım için gerekli ilk ayarları nasıl yapılır”ı ele alacağız. Önce bazı tanımlarla işe başlayalım.

Platformlar

Platform: Donanım ve yazılımdan oluşan sisteme denir. Yazılım dünyasında platform ile, bilgisayar donanımı ve üzerinde çalışan işletim sistemi (İS) (operating system (OS)) kastedilir.

Platform = Donanım + İS

Örneğin, i7 gibi Intel CPU mimarisi (x86) üzerinde çalışan Windows (Wintel), Mac OS (MacIntel) ya da Linux işletim sistemleri farklı birer platformdurlar.

Platformaların en ayırt edici özelliklerinden birisi 32-bit ya da 64-bit olmalarıdır. Bu ayırım, Java (ve aslen 32 ve 64-bitlik ayrı sürümleri olan diğer yazılımlar) ile ilgili kurulumlarda yanlış yapmamak için önemlidir. Dolayısıyla platformunuzun 32/64 bitlik olduğunu daima bilin.

Bu burada aşağıdaki 3 platformu kullanacağız ve gerektiğinde Java açısından aralarındaki farklılıkları belirteceğiz:

  • Intel i7 CPU üzerinde Windows 10
  • Intel i7 CPU üzerinde Mac OS 10.12 (Sierra)
  • Intel i7 CPU üzerinde Linux Ubuntu (Mac OS 10.12’da Oracle VMBox üzerinde)

Platformların sürümleri arasında Java açısından zaman zaman ufak-tefek farklılıklar olabileceğini daima göz önünde bulundurun. Burada böyle durumlar karşılaşıldıkça belirtilecektir. Ayrıca Linux Ubuntu için anlatılanların farklı Linux paketleri için geçerli olmama ihtimali de söz konusudur. Dolayısıyla platformunuz farklıysa, geçerli olan kurulum ve ayarları kendinizin bulması gereklidir.

MS Windows

MS Windows’da genel olarak Control Panel’den giderek platformunuzun bit bilgisini öğrenebilirsiniz.

Control Panel=>System and Security=>System

Detaylı bilgi için: https://support.microsoft.com/en-us/help/827218/how-to-determine-whether-a-computer-is-running-a-32-bit-version-or-64 

Mac OS

Mac OS’da, sol üst kösedeki Apple logosuna tıklayıp, About This Mac => System Report => Hardware => Processor Name bilgisini buradaki liste ile karşılaştırın.10.6 Snow Leopard, 32-bit olarak çalışabilen en son Mac OS sürümüdür, bundan sonraki sürümler zaten 64-bittir. Ayrıca terminalde getconf LONG_BIT komutu da size 32 ya da 64 cevabını verecektir. Ya da yine terminalde uname -m komutu size x86_64 cevabını verirse 64-bitlik sisteme sahipsiniz demektir. Detaylı bilgi için: https://support.apple.com/tr-tr/HT201948

Linux

Linux Ubuntu ya da Debian’da System Settings => System => Details sayfasında sisteminizin kaç bitlik olduğu belirtilmiştir. Ayrıca Mac OS’taki gibi Ubuntu ya da Debian’da da terminalde getconf LONG_BIT komutu size 32 ya da 64 cevabını verecektir. Ve yine terminalde uname -m komutu size x86_64 cevabını verirse 64-bitlik sisteme sahipsiniz demektir.

JDK, JRE ve JVM

JDK, Java Development Kit’in kısaltmasıdır. Java SDK (Software Development Kit) de denir. Java ile kod geliştirmek için gerekli yazılım geliştirme kitidir. (Kit: Malzeme/alet takımı, çantası.) JDK, Java kodlarını derlemek (compilation), debug etmek, çalıştırmak (run) vb. işler için gerekli araçları içerir. JDK’da bulunan araçlardan en önemli ikisi, komut satırında aşağıdaki komutlarla çağrılır:

  • javac: Java derleyicisidir (compiler), Java kaynak kodlarını derler.
  • java: Java yorumlayıcısıdır (interpreter), Java’nın çalışma zamanı ortamını başlatır.

JDK, bir editör ya da IDE barındırmaz. Her platform için ayrı JDK gereklidir.

JRE, Java Runtime Environment’in kısaltmasıdır. Java’nın çalışma zamanı ortamını/yapısını temsil eder ve JVM ile Java kütüphanelerini barındırır. java komutuyla başlatılır.

JVM: Java Virtual Machine’in (Java Sanal Makinası) kısaltmasıdır ve derlenmiş Java kodlarının üzerinde çalıştığı yazılımdır, sanal bir makinadır.

Kütüphaneler ise JRE ile birlikte gelen ve kod yazmayı kolaylaştıran hazır yapılardır.

Java’da geliştirme yapmak için JDK, geliştirilmiş Java uygulamaların çalışması için JRE gereklidir. Yazılım geliştiricilerin makinalarında JDK, sunucu (server) makinalarında ve Java’nın üzerinde çalıştığı saat, telefon, araba vb. ortamlarda ise JRE bulunur. JDK, JRE’yi de içerir. Dolayısıyla, bundan sonra “Java’yı kurmaktan” ya da “bir ortamda Java olmasından” bahsettiğimizde aksini söylemedikçe daima JDK’yı kastedeceğiz.

Makinamda Java Var mı?

Geliştirici olarak makinamızda bize JDK gereklidir. Peki, bir makinada Java olup olmadığını nasıl anlarız? Bu soru daha detaylı olarak şöyle sorulabilir:

  • Makinamda Java var mı? Varsa
    • Sadece JRE mi var?
    • Yoksa JDK de var mı?

Bir makinada JDK olup olmadığını anlamanın en hızlı yolu komut satırını açıp “javac -version” komutunu çalıştırmaktır. JRE olup olmadığını anlamak için ise “java -version” komutu çalıştırılır. Bu komutlar bulunamazsa, o makinada JDK ya da JRE olmadığını söyleyemeyiz ama en azından gerekli ayarların yapılmadığını, dolayısıyla Java’ya komut satırından ulaşılamadığını söyleyebiliriz.

Benim makinamda “javac -version” çalıştırınca “javac 1.8.0_144” cevabını, “java -version” çalıştırınca da

          java version “1.8.0_144”
         Java(TM) SE Runtime Environment (build 1.8.0_144-b01)
         Java HotSpot(TM) 64-Bit Server VM (build 25.144-b01, mixed mode)

cevabını alıyorum. İkisi de aynı sürüm olduğuna göre yüksek ihtimalle JDK kurulu ve içinde JRE de var, nitekim durum bu. Ayrıca cevap, makinamdaki JVM’nin, 64 bitlik HotSpot sunucu için JVM olduğunu da söylüyor.

Ayrıca şu durumlara da dikkat etmek gereklidir: Bir makinada birden fazla, aynı ya da farklı sürümlerde, JDK’lar ve JRE’ler olabilir.  Her JDK içinde bir JRE vardır ama JDK olmaksızın, farklı JRE’ler de kurulmuş olabilir. Dolayısıyla komut satırından ulaşılan JDK ya da JRE, makinadaki tek kurulum olmayabilir.

Peki, eğer makinamda JDK(lar) ya da JRE(ler) varsa, nerededirler? Bu sorunun cevabı kolay değildir çünkü:

  • JDK ve JRE’nin, varsayılan yani hiç bir değişiklik yapılmadan kurulduğundaki yeri, farklı işletim sistemlerinde farklıdır, hatta aynı işletim sisteminin farklı sürümlerine göre de değişebilir.
  • Ayrıca kurulum sırasında varsayılan yer kullanılmayıp farklı bir yere kurulum yapılmış da olabilir.
Windows’da Java

Microsoft Windows makinalarda JDK ve JRE’nin varsayılan yeri “C:\Program Files\Java”dır.  Dolayısıyla bu dizinde bir ya da daha çok JDK ve JRE kurulum dizini bulunabilir, örneğin:

          C:\Program Files\Java\jdk1.8.0_144.jdk

  • C:\Program Files\Java\jre1.7.0_45

Microsoft platformları 32-bit ya da 64-bit olabilir. Dolayısıyla bu durum, 32-bit Windows’a 32-bit, 64-bit Windows’a 64-bit JDK (JRE) kurulduğunda böyledir. Eğer, 64-bit Windows’a 32-bit JDK (JRE) kurulursa, varsayılan kurulum patikası “C:\Program Files (x86)\Java” olur. 32-bit Windows makinaya ise 64-bit JDK (JRE) kurulamaz.

Mac OS’da Java

Mac OS, 64-bittir ve sadece 64-bit JDK’sı (JRE’si) vardır. JDK’nın tipik kurulumlarında varsayılan yer  “/Library/Java/JavaVirtualMachines/“ patikasıdır, örneğin:

/Library/Java/JavaVirtualMachines/jdk-9.jdk

/Library/Java/JavaVirtualMachines/jdk1.8.0_144.jdk

Mac OS’da , JRE’nin varsayılan patikası başka bir dizindedir: /Library/Internet Plug-Ins/JavaAppletPlugin.plugin. Mac OS’da tipik olarak sadece bir tane JRE kurulumu olabilir. Her yeri JRE, yukarıdaki dizine, diğerini silerek kurulur. İstenirse farklı dizinlere farklı JRE’ler kurulabilir.

Linux’da Java

Linux platformları 32-bit ya da 64-bit olabilir. Bazı Linux dağıtımları Java kurulumuyla gelebilir. Örneğin Debian 9’da, OpenJDK 8 JRE vardır. Dolayısıyla, Debian 9’da JDK olmadığından “javac -version” çalışmaz ama “java -version” çalışır haldedir. Bu yüzden Java geliştirme için Debian 9’a JDK kurmak gereklidir. Ubuntu herhangi bir Java kurulumu ile gelmez, sizin kurmanız gereklidir.

Ubuntu ve Debian kurulduğunda, JDK’yı tipik olarak /usr/lib/jvm patikasına kurar. Ubuntu ayrıca bazı linkler de yaratır: javac ve java komutları /usr/bin/javac ve /usr/bin/java ile eşleştirilir. Dolayısıyla kurulumla beraber “javac -version” ve “java -version” çalışır gelir.

Bazı işletim sistemlerinde, sistemdeki Java kurulumları ile ilgili bilgi veren yapılar vardır. Örneğin, Mac OS’da “Java Control Panel”i vardır. Buna System Preferences => Java ile ulaşabilirsiniz.

Standart patikalarda JDK (JRE) bulunamazsa, geriye “javac” ya da “java” gibi çalıştırılabilir (executable) dosyaların tüm sistemde aranması kalır. Bunun için işletim sistemlerindeki arama (search) yapılarının kullanılması gereklidir. Dolayısıyla gerekmedikçe Java’yı varsayılan, patikaya kurmak yönetim açısından daha iyidir.

Bu yazıda platformumuza Java’yı kurmadan önce yapılamsı gerekenlerden bahsettik, bir sonraki yazıda kurulum ve ilk ayarları ele alacağız.

Toplam görüntülenme sayısı: 5183

Java Persistence API (JPA) ile Programlama – II

Java, Java Dersleri, Java EE , , , , ,

Giriş

Bir önceki yazımızda NİE (nesne-ilişkisel eşleştirme) kavramını açıklamış ve JPA’ye giriş yapmış, temel JPA ayarlarını ve nesnelerini de öğrenmiştik. Daha önceki yazıyı okuyup, örnek projedeki kodları çalıştırdıysanız JPA üzerinde ilerlemeye hazırsınız demektir. Bu yazıda temel olarak eşleştirme (mapping) bilgimizi arttıracağız. Önce kimlik bilgisi atamaları için JPA’in sağladığı stratejileri inceleyeceğiz. Sonra da entityler arasındaki 1-1, 1-N ve M-N türdeki ilişkilerinde veri tabanındaki tablolarla eşleştirmeyi ve bu bağlamda birden fazla nesneyi veri tabanından getirme (fetching) ya da uygulama yükleme (loading) ve iletilen işlem (cascading) stratejilerini yerimiz elverdiğince inceleyeceğiz. Yazı içerisinde Eclipse projesinden kod örnekleri yer alacaktır. Anlatılan konularla ilgili kodlar projede farklı paketlerde yer almaktadır. Her örnek farklı bir persistence-unit ile ifade edilmiş ve ilgili kısımda (personIdentityAuto) gibi belirtilmiştir.
okumaya devam …

Toplam görüntülenme sayısı: 3220

Yanlış Sorular, Yanlış Olmayan Cevaplar – I

Kültür, Bilgi ve Düşünce

Yok, çok sabrettim bu yazıyı yayınlamamak için ama olmadı. Şu mesajı alınca patladım artık:

“Selam …  bilgisayar mühendisliğindeyim, 1. sınıftayım, vaktiniz olursa bana yardımcı olursanız sevinirim. Kafam karışık, hangi tarafla ilgilenmem, nelere yoğunlaşmam konusunda sıkıntı yaşıyorum, mobil teknolojileri konusuna ilgi duyuyorum ama iyi para kazanabilir miyim, maaşı ne kadardır bilmiyorum. Mobilemi odaklansam yoksa web de çok iş var diyorlar, ne yapsam. Ne dersiniz? ”

Hani denir ya “bir kişinin niyeti ya da seviyesi sorduğu sorudan anlaşılır” diye, hepimiz karşılaşmışızdır bu sözü akla getiren durumlarla. Bana da çok sık geliyor bu cinsten sorular. İnsanların, beni fikrine itibar edilen birisi olarak görmeleri benim için çok güzel, onur verici bir şey. Ama açıkçası sorulanlar sıklıkla üzerine düşünülmemiş ve sorgulanmamış, basma kalıp sorular oldukları için çok da hoşlaşmadığım durum oluşuyor. Şunu da ekliyeyim ki, bu tür soruları çocuklarım bana sorduğunda nasıl cevap veriyorsam üşenmeden herkese öyle cevap vermeye çalışıyorum.

Bu soruları temelde iki gruba ayırmak mümkün. Birinci gruptakiler, sistemsiz ve düzensiz bilgilenmenin getirdiği cinsten sorular. Bilgilenme sistemsiz olunca, durum bilgilenmeden çıkıyor ve bir hazımsızlık haline geliyor. Bunu, soruyu soran kişinin sorarken dile getirdiği ve onun temellendirici olduğunu düşündüğü “malumat”tan, sorunun içindeki çelişkili mantıktan vs. anlıyorsunuz. Diğer türden olan sorular ise belki aslında yanlış değil ama benim çok da benimsemediğim açıdan ya da yanlış bulduğum bir duruş noktasından sorulduğu için, doğru düzgün cevap vermek istemiyorum, biraz da geyik vesilesi biliyorum. İşte o “yanlış” sorular ile onlara karşı ürettiğim “yanlış olmayan” cevaplardan oluşan liste:

Programcı olmak için üniversite okumaya gerek var mı?

Gerek yok, okuma‐yazma bilmek kafidir! Nihayetinde programcılık bir zanaattir ve insanların okumaya niyeti olmayan çocuklarını tamirciye, berbere ya da boyacıya verdikleri gibi, yakında da programcı olması için, örneğin etraflarındaki, tanıdıkları vasıtasıyla ulaştıkları, irili-ufaklı, yazılım geliştiren pardon programlama yapan esnafları bulur, çocuklarını emanet ederler. Muhtemelen bu gidişle şehirlerde program yazanlar için sanayi bölgeleri de oluşturulacak. Zaten bu ülkenin bu konudaki en bilinen sivil örgütlerinden birisinin ismi Yazılım Sanayicileri Derneği değil mi canım! Eğer size böyle yardımcı olacak bir aileniz yok ise siz de sosyal medya aracılığıyla bulur bir programlama ustası, yanında pişerek öğrenirsiniz. Üniversite okuyanların kaybettiği vakti siz iş başında öğrenerek kazanırsınız. Nasıl olsa Steve Jobs da Bill Gates de Larry Ellison da üniversite mezunu değiller! Ama üç gün sonra basit de olsa bir matematiksel düşünce kırıntısı olması gereken küçük bir algoritmada çuvallarsan ağlamak yok!

Anlamıyorum ki bu ülkeyi ben. Ama anlaşılmayacak bir şey yok, master-doktora yapanların olduğu bir sınıfta, dönemin daha ilk dersinde, hocaya sorulan ilk soru, “hocam klasik mi yapacaksınız test mi?” olduğu bir ülkede, okumuşlar ne durumda ki okumamışlar ne durumda olsunlar diye düşünmeden edemiyorum tabi.

Java ölüyor mu?

Ölmüyor tabi ki. Java daha 20’sine yeni girdi. Cobol 50’sini, C 40’ını devirmişken!

Amma çok meraklıyız ölümlere Allahı’m! Daha üniversiteye başlayalı 2 ay olmuş, soruyor “Java ölüyor mu?” Fesubhanallah! Nedir bizim bu “ikinci eli kaça gider” takıntımız yahu? Aynı şey. Al arabanı, keyfini çıkar! Soracaksan da ne bileyim tüketimi cüzdanına uygun mu, kırmızı ışıkta pati çektirme merakın varsa torku nasıldır, vs. sor, öğren. Daha içine oturmadan ikinci elinin kaça gideceğinden sana ne? Var mı garantin o kadar yaşayacağına? Allah korusun belki o arabayla birlikte sen de gideceksin öbür dünyaya, ikinci el olacaksın …

Daha üniversite ödevi dışında doğru düzgün kod yazmamışsın, bu dünyadaki teknolojilerin nasıl üretildiğinden, nasıl gelişip kök saldığından bir gram haberin yok, Java’nın ölmesinden bahsediyorsun.

Java’nın ölmesini soranların zaman zaman tekrarladıkları sebeplerden bazıları şunlar: “.NET artık açık kaynak kodlu oluyor.” ve “Android yazarken artık Java dışında başka diller de kullanılabilir.” Anlamadım ki, bunları söyleyenler, Java’nın nereye hitap ettiğinden, .NET’in nereye hitap ettiğinden, ya da Java’nın zaten çıktığından bu yana açık kaynak kod yaklaşımını desteklediğinden ya da Microsoft’un .NET’in neresini nasıl açık kaynak kodlu hale getirdiğinden, getirmeyi planladığından ve en temelde de açık kaynak kodlu olmanın ne anlama geldiğinden haberleri var mıdır acaba? Ya da Java bu popülerliğini Android ile mi kazandı da Android için Java dışında diller kullanıldığında Java ölsün!

Gıcık oluyorum çok, daha bırakın bilgiyi, malumat sahibi bile olmadan, kendini fikir sahibi sanıp, kelli felli sorular soranlara arkadaşlar. İnsan biraz düşünür ya, aklına gelen ilk cümleyi soru olarak sorar mı?

Öğrenciyim, neye odaklanayım?

Allah Allaaahhh, ben mi başka gezegenden geldim, bu ülke mi zıvanadan çıktı? Anlamadım ki? Cevabı sorunun içinde zaten arkadaşım: Öğrenciysen odaklanacağın şey belli: derslerin. Derslerine odaklanacaksın. Ne Androide, ne Java’ya, ne de başka bir teknolojiye odaklanmayacaksın, sadece ve sadece derslerine odaklanacaksın, bu kadar basit. İşletim Sistemleri, Algoritmalar, Networking, Veri Yapıları, AI, neyse okulunda öğretilen ona odaklanacaksın. Programlama Dilleri dersinden 78 mi aldın, “22 puanı nereden kaçırdım”a odaklanacaksın. Sanki adam Stanford’da doktora yapıyor da “hımm, neye odaklansam acaba?” diye soruyor.

Genç üniversiteye girmiş, önünde bir sürü öğrenmesi gereken ders var, onları bırakıyor, dershanecilik yapan yerlerden gidip kurs alıyor örneğin. Neymiş .NET öğreniyormuş, okulda ise .NET öğretilmiyormuş. Eğitimi veren de aynı bu öğrenci gibi, zamanında derslerini düzgün bir şekilde öğrenip, esaslı bir şekilde kendini yetiştirip ilerleyeceğine, işte “nereye odaklansam” diye diye sonunda dershanede eğitimciliğe odaklanan birisi. Eğitmenin kendine hayrı yok ki sana olsun!

Bizim bu gençlerin odaklanma sorusunun ardında yatan düşünce şu: Matematik, algoritma, vs. ıvır zıvır zaten, kimse bunlarla iş yapmıyor, piyasada çalışmak için bunları bilmeye gerek yok (ki tamamen doğru ve bu arada piyasamızı bu şekilde kurgulayan ve devam ettiren öncülerimizi ve yöneticilerimizi burada saygıyla anıyorum.).

Odaklanmak için bilmek lazım bir kere. Bilmeyen adam neye odaklanır ki? Kendi disiplinini anlamamış, kim ne demiş, tarihi olarak nereden gelip nereye gidiyor, temel akımlar nelerdir, kim neyi nasıl yapmışı anlamadan, temel tanımlar, aralarındaki ilişkileri nedir bilmeden, hakim olmadan, neye nasıl odaklanırsın ki? Geçtim her şeyi, IDEsiz “hello world” yazamayan neye odaklanabilir ki? Hiç bir şeye odaklanmasın bence. Bu şekilde odaklanmaya çalışanlar sadece serseri mayın gibi dolanır ortalıkta, hiç bir şeye de yar olmaz. Her şeyin bir yolu, yöntemi vardır çünkü. Her şeyin bir tabiatı vardır. İnsanların seneler boyu tecrübeyle keşfettikleri şeyleri yok sayıp, onlardan yararlanmadan yenisini keşfedemezler. Bizim gençlerimiz bu dünyada oksijenle beslenmeden hidrojenle beslenmenin yolunu arayan uzaylılar gibi. Bir de duyuyorlar gazete küpürlerinde, mor inekmiş, Steve Jobsmış vs., sanıyorlar ki gökten zembille iniyor bu şirketler, başarılar vs.

“Web programlamaya odaklanıcam”, “Androide odaklanıcam”, cümleler hep böyle. Odaklan bakalım web programlamaya. Sanırsın 20 senedir web geliştiriyor, çok ciddi bilgi ve tecrübe sahibi ve belli noktalardaki sıkıntıları çok iyi biliyor ve oralara odaklanıp çözüm getirecek tüm dünyaya. Odaklanmaktan anladığı da etrafta var olan zilyon tane teknolojiyi, yok JavaScritpmiş, Node.js miş,  gelişi güzel, Google örnekleriyle çalıştırmak vs.

Hiç bir öğrencinin 4.0’lık olmasını beklemiyorum, çocuklarımın da öyle olmalarını istemedim hiç bir zaman, hele bu ülkede asla! Merak ve tutku nedir çok iyi bilirim. Ama malumatfuruşluğun ya da Google abur cuburunun da insanın beynini ne hale getirdiğini çok iyi bilirim.

Ohhh, içimi döktüm, biraz rahatladım. Derdim kimsenin kalbini kırmak değil. Amacım, zamanında tüm bu soruları sormuş ama elinden tutup kendine yol göstermeye çalışan birisini bulamayıp, cevaplarını yaşayarak öğrenmiş birisi olarak yol göstermek.

 

Toplam görüntülenme sayısı: 1422

İyi Programcı, Kötü Programcı

Java, Yazılım Mühendisliği

Ben kendimi nihayetinde programcı olarak görme eğilimindeyim. İşin matematiksel, mühendislik, sanatsal vb. taraflarının hepsinden çok zevk alıyorum. Gerek algoritmik çözümlemeler, gerek üzerine tekrar tekrar düşünerek, daha da etkin hale getirdiğim kod yapısı, çalışma zamanı performansı, bu sırada hissettiğim estetik kaygılar vs. hepsi bana çok zevk veriyor.

Eskiden bu yana, değişik fırsatlarla, kendimi teyzeler, amcalar arasında buluyorum. (Açıkçası, artık çocuklarımın arkadaşları da bana amca diyorlar ama, o tarafa girmeyelim şimdilik 🙂 ) Memleketim Ayvalık’ta olsun, Anadolu’nun farklı yerlerinde olsun, İstanbul’da olsun, aile, eş-dost, akraba vs. ortamları kastediyorum. Eskiden böyle ortamlarda doktor ve avukat olmak problemliymiş, herkes derdini anlatırmış. Uzun zamandır bu mesleklere bizler de eklendik, herkesin bilgisayar vs. ile ilgili bir derdi var. 500-600 km araba sürüp, gittiğim misafirlikte modem-wireless tamiri yaptığımı biliyorum.

Neyse, bu amcalar ya da teyzeler benim yazılımcı ya da amiyane tabirle “programcı” olduğumu öğrendiklerinde, etraflarındaki, örneğin torunları, “programcı”lardan söz açıp, konuyu “o da seninle aynı işi yapıyor”a getirirler. “Eyvallah, çok güzel” diye cevap veririm ben de. Eskiden merak edip, “aaa öyle mi?” diye de saf saf sorardım. Sonra, 5-10 dakika sonra, o torun gelirdi: 17-18 yaşlarında, meraklı, radyoyu parçalayıp ondan bir çamaşır makinesi çıkarma ruhuna sahip, cevval ama eğitimsiz, örneğin orta okuldan terk ya da meslek lisesinde okuyan bir genç örneğin. Tanışırız, konuşuruz, o doğmadan önce benim Fortran ya da C ile uğraşmışlığımın olduğu ortaya çıkar örneğin. Bu işleri yurt dışında öğrenmiş olmam, ne bileyim Netscape tarayıcısının ya da Java’nın yayınlandığı günleri hatırlamam, büyük projelerde, GE gibi yerlerde çalışmış olmam, tecrübelerim, C# ile ilgili soru sorduğunda rahatça “bilmiyorum” demem, vs. vs. sonuçta, tüm bunlar o gençte bana karşı son derece yüksek bir saygı, imrenme vb. duygular oluşmasına sebep olur. Bunu rahatlıkla farkedersiniz.

Size bir sır vereyim mi? Yukarıda saydığım ve o gencin bende görüp de içini çektiği, imrendiği bu şeylerin hiç birisi beni ondan daha iyi bir programcı yapmaz. Yukarıdakilerin hiç birisine kanıp da siz de birisinin iyi programcı olduğuna karar vermeyin. Peki, nedir iyi programcıyla, kötü programcıyı birbirinden ayıran şey? EJBleri çok iyi bilmek mi? Ya da yüzlerce kişiden oluşan bir yazılım projesinin parçası olmak mı? Ya da C, C++, ya da Java’yı sular seller gibi bilmek mi? Örneğin yukarıda bahsettiğim genç ile bana bir algoritmik ödev verin, mesela pi’ye en hızlı şekilde ve en az bellek harcayarak yakınsamak ya da başka bir graf sorusu örneğin, muhtemelen ben daha hızlı ve güzel bir şekilde yaparım o ödevi. Ya da bir proje verin ikimize de, son derece basit, Fahrenheit-Celcius çevirisi yapacak bir web yapısı kurmamızı isteyin örneğin. Muhtemelen ben, o gencinkine göre çok daha sağlıklı bir mimari ve çok daha performanslı ve scalable olacak şekilde bu projeyi tamamlarım. Yani programlama faaliyetinin ister matematiksel ister mühendislik taraflarında muhtemelen ben çok daha iyi performans gösteririm. Ama yine de bunların hiç birisi beni ondan daha iyi programcı yapmaz. Bunların hiç birisi, birisinin diğerinden daha iyi programcı olduğunu göstermez.

Nedir peki iyi programcıyı, kötü programcıdan ayıran en temel şey? Çok basit bir cevabı var bu sorunun. İyi programcılar, yazdığı kodu her yönüyle anlarlar ve başkasının anlayacağı şekilde kod yazarlar. Kötü programcılar ise ne yazdığını her yönüyle anlamazlar, bırakın bir başkası, kendisi bile bir müddet sonra ne yazdığını zor çözer.

Yani kötü programcı şöyle kod yazar:

...
cardInfo.setIdNo(cardInfo.getTcCitizen() ?                               
 (formUtils.isNullOrEmptyString(verifyOtpWSResponse.getTckn()) ? 
  registrationForm.getTckn() : verifyOtpWSResponse.getTckn()):   
(formUtils.isNullOrEmptyString(verifyOtpWSResponse.getCustno())) ? 
  registrationForm.getTckn(): verifyOtpWSResponse.getCustno());
...

İyi programcı ise böyle kod yazar:

// Burada CardInfo’nun Idsi atanır. Id olarak eğer musteri TC vatandasi ise
// ve ya WS’den ya da fromdan gelen tckn atanır. Eğer müşteri TC vatandaşı
// değilse Id olarak customerNo alınır. 
// Burada da yine ya WS’den ya da formdan gelen customer no atanır.

String idNo = null;
Boolean isTcCitizen =  cardInfo.getTcCitizen();
String tcknFromForm = registrationForm.getTckn();
String tcknFromWS = verifyOtpWSResponse.getTckn();
boolean nullOrEmptyTcknFromWS  = formUtils.isNullOrEmptyString(tcknFromWS);
String custNoFromWS = verifyOtpWSResponse.getCustNo();
boolean nullOrEmptyCustNoFromWS  = formUtils.isNullOrEmptyString(custNoFromWS);
  
 if(isTcCitizen){
      if(nullOrEmptyTcknFromWS)
          idNo = tcknFromForm;
      else
          idNo = tcknFromWS;
 }
 else{
       if(nullOrEmptyCustNoFromWS)
          idNo = tcknFromForm;
      else
          idNo = custNoFromWS
 }
 cardInfo.setId(idNo);

Max Kanat-Alexander’ın Code Simplicity isimli kitabında dediği gibi:

İyi programcıyla kötü programcı arasındaki fark anlamadır. Yani kötü programcılar ne yaptıklarını anlamazlar, iyi programcılar ise anlarlar. İster inanın, ister inanmayın ama bu gerçekten bu kadar basittir.

(The difference between a bad programmer and a good programmer is understanding . That is, bad programmers don’t understand what they are doing, and good programmers do. Believe it or not, it really is that simple.)

Ya da Martin Fowler’ın, Refactoring isimli kitabında yazdığı gibi:

Herhangi bir insan bilgisayarın anlayabileceği kod yazabilir. İyi programcılar ise insanların anlayabileceği kod yazarlar.

(Any fool can write code that a computer can understand. Good programmers write code that humans can understand.)

Evet bu fark, hakikatten bu kadar basittir. Yukarıda bahsettiğim genç ile beni sınarken yaptığımız ödevleri bir başka programcıya verin ve ciddi bir değişiklik yapmasını isteyin. yYaptığımzı şey bir algoritma ise, bir kaç adım sıkıştırın araya, ya da bir proje yapmışsak bir süreçte ya da iş kuralında değişiklik yapılmasını isteyin. Hangimizin kodu ya da projesi en kısa sürede bu üçüncü programcı tarafından başarıyla değiştirilebilirse, bilin ki en iyi programcı odur.

Linus Torvalds’ın dediği gibi, “Konuşmak ucuzdur. Bana kodu göster.” (Talk is cheap. Show me the code.)

Toplam görüntülenme sayısı: 2229

1 2 3